Page 17 - Kamu Zararı ve Sorumluluk 2. Baskı

KAMU ZARARI VE SORUMLULUK

GİRİŞ

Dünya 1980’li yıllardan itibaren ekonomik, sosyal, siyasal, top-
lumsal ve kültürel etkenler nedeniyle çok hızlı bir değişim sürecine
girmiştir. Bu dönemdeki küreselleşme politikaları ülkelerin ve toplum-
ların birbirinden etkilenmesine ve birbirine benzemesine yol açmıştır.
Bu bağlamda ülkemizde de karma ekonomik modelden liberal eko-
nomi modeline geçişin de etkisiyle ekonomik, sosyal, siyasal, toplum-
sal ve kültürel alanlarda hızlı bir yapısal değişim ve dönüşüm yaşan-
mış ve bu değişim kendini kamu mali yönetim sisteminde de göster-
miştir.
Bu bağlamda 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ile oluş-
turulan ve 1927 yılından itibaren uygulana gelen Kamu Mali Yönetim
Sistemi 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (5018 sa-
yılı Kanun) ile tümüyle değiştirilmek suretiyle daha etkin, çağdaş ve
uluslararası standartlara uygun bir kamu mali yönetim sistemi amaç-
lanmış ve 2006 mali yılı başından itibaren uygulamaya konulmuştur.
Böylece kamu mali yönetim sistemi, mali saydamlık ve hesap ve-
rebilirlik üzerine inşa edilen, stratejik planın hazırlanmasından faaliyet
raporlarının sunulmasına (Çöker, 2018:22-24) ve uygulama sonuçları-
nın dış denetim tarafından değerlendirilmesine kadar olan bir süreci
kapsayacak şekilde dizayn edilmiştir. Bu şekilde kamu mali yöneti-
mine yeni bir anlayış getiren 5018 sayılı Kanun; stratejik planlama, per-
formans esaslı bütçeleme, iç kontrol, tahakkuk esaslı muhasebe, iç de-
netim, faaliyet raporları, mali saydamlık, hesap verebilirlik, şeffaflık ve
kamu zararı gibi yeni kavram ve süreçleri sisteme dâhil etmiştir. Ay-
rıca, anılan Kanun, kamu mali yönetiminde, yönetim sistemini ve yö-
netim sorumluluğunu değiştirerek kamunun davranışsal farklılaşma-
sında etkili olmuş, bilinen kavramları yeniden tanımlamış ve sistem-
deki ajanların rollerini yeniden kurgulamıştır. Kısaca, bu Kanunla
mali saydamlığın, şeffaflığın, hesap verebilirliğin güçlendirilmesi, kay-
nakların stratejik öncelikler doğrultusunda tahsis edilmesi, mali disip-
linin sağlanması, mali sorumluluk bilincinin geliştirilmesi ve etkin bir
denetim sisteminin kurulması amaçlanmıştır.

TBB | 1