Page 10 - Büyükşehir Belediyelerinde Toplu Ulaşım 3

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNDE TOPLU ULAŞIM 2021

alternatif yakıtlar/ yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı, araç ve
yakıt verimliliği ve araç paylaşım sistemleri üzerinden şekillenir.
AB ülkelerinin enerji verimliliği eylem planlarında ulaştırma
sektörü alanında yapılan uygulamalar incelendiğinde 4 ana tema üze-
rinde yoğunlaşıldığı görülmektedir:
• Yakıtlara yönelik eylemler,
• Yenilikçi uygulamalar ve mevcut sistemin geliştirilmesi,
• Finansal mali teşvikler - vergilendirme sistemleri,
• Bilinçlendirme, farkındalık ve iyileştirme çalışmaları.

Yakıtlara yönelik belirlenen eylemler içerisinde 2030 yılından
itibaren yeni dizel ve benzinli araç satışını durdurmak, dizele %6 ora-
nında, biyodizel benzine ise %9 oranında biyo-etanol karıştırılması,
toplu taşımada biyometan kullanımı artırmak, gemicilikte alternatif
yakıt kullanımı gibi maddeler bulunmaktadır.
Yenilikçi uygulamalar kategorisinde ise otonom kişisel hızlı ta-
şıma sistemleri, toplu taşıma ağlarını geliştirme (özellikle demiryolu
ağları üzerinde), mikromobilite yatırımlarını genişletmek, temiz yakıt
kullanan hafif raylı sistemleri geliştirmek, akıllı ulaşım sistemlerinin
kullanımı, demiryolu yük taşımacılığının desteklenmesi, yeraltı ula-
şımı için rejeneratif fren sistemleri geliştirilmesi, havaalanlarının de-
miryoluna bağlanması gibi konular ele alınmaktadır.
Mali teşvikler ve vergilendirme başlığı altında vergi indirim-
leri, elektrikli araç alımına yönelik hibe yardımı, alternatif yakıtlı toplu
taşıma araçlarına yönelik yatırım sübvansiyonları, yenilenebilir enerji
kullanan gemilerin demirlemesi için alınan liman ücretlerinin süb-
vanse edilmesi, kamyonların geçiş ücretlerine karbon ücreti eklen-
mesi, yük taşımacılığında dizel kullanımının vergilendirilmesi, uzun
mesafeli tren yolculuklarında KDV’yi düşürme ve hava taşımacılığı
vergisini artırma konuları işlenmiştir.
Bilinçlendirme çalışmaları ve iyileştirmeler kategorisinde ise,
elektrikli motor kullanımı için sertifikalı eğitim programları, halka ör-
nek teşkil etmesi amacıyla kamuda kullanılan araçların emisyonsuz
hale getirilmesi, araç trafiği optimizasyonu, şehirlerde düşük emis-
yonlu bölgelerin oluşturulması gibi konu başlıkları ele alınmaktadır.
Dünyadaki yerel yönetimlerin ulaşım sektöründen kaynakla-
nan emisyonu azaltmak amaçlı geliştirdiği stratejiler incelendiğinde
hedeflerin net bir şekilde ortaya koyulduğu görülmektedir. Paris
2050’ye kadar net sıfır emisyon hedefi koymuş ve bu hedefe ulaşmak
için de azaltım planını oluşturmuştur. Dizel ve motorlu araçların kal-
dırılması, %100 bisiklet dostu olma, otonom araç sistemlerinin

2 | TBB