Page 11 - Büyükşehir Belediyelerinde Toplu Ulaşım 2. Baskı

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNDE TOPLU ULAŞIM 2020

Mali yapısı güçlü hale getirilen büyükşehir belediyeleri toplu
ulaşım alanına önemli yatırımlar yapmaktadır. 2020 yılı Aralık ayı
itibariyle büyükşehirler tarafından işletilen 793,89 km uzunluğunda
raylı sistem hattı ve 2.319 vagon bulunmaktadır. 9.839’u belediye,
12.901’i özel halk otobüsü olmak üzere 22.740 otobüs toplu ulaşım
alanında hizmet vermektedir. Deniz taşımacılığındaki deniz taşıtı
sayısı ise 38.884’e ulaşmıştır.

Toplu ulaşım açısından 2020 yılı tüm dünyada gelişmeden zi-
yade kayıpların yaşandığı bir yıl olmuştur. Dünyada Yeni Koronavi-
rüs (COVID-19) salgının yayılmasının ardından ülkeler vatandaşları-
nın sağlığını korumak amacıyla gerekli önlemleri almaya çalışmıştır.
Salgını kontrol altına almak amacıyla ülkeler düzeyinde karantina
önlemleri alınmış ve olağan günlük yaşam durma noktasına gelmiş-
tir. Bu süreçten ekonomik olarak birçok sektör etkilenmiştir. Bu sek-
törlerin başında vatandaşların günlük hayatta hizmet aldıkları şehir
içi toplu ulaşım sektörü gelmektedir. Sosyal mesafe kurallarının uy-
gulanması ile birlikte kapasite kullanım oranları düşmüş ve bununla
birlikte kontrollü sosyal hayat sürecinde insanların özel araç ve mik-
ro hareketlilik araçları kullanımına yönelmesiyle toplu ulaşım yolcu-
luklarında düşüşler görülmüştür. Her ne kadar toplu ulaşım araçla-
rında sosyal mesafe kuralı ile birlikte hijyen ve maske önlemleri uy-
gulaması yapılsa da insanların bu süreçte toplu ulaşım araçlarını ter-
cih etmediği görülmektedir.
Ülkemizde, İçişleri Bakanlığının yayımlamış olduğu genelge-
ler ve il umumi hıfzıssıhha kurullarının almış olduğu kararlar doğ-
rultusunda toplu ulaşım araçlarında gerekli tedbirler belediyeler tara-
fından ivedilikle alınmıştır. İçişleri Bakanlığının 24.03.2020 tarihinde
yayımlamış olduğu genelgeye istinaden toplu ulaşım araçlarına yüz-
de 50 kapasitesinden fazla yolcu alınmamaya başlanmıştır.
Salgın öncesi ve sürecinde büyükşehir belediyelerinde toplu
ulaşım hizmetleri incelendiğinde salgında bulaş riskini azaltma ve
salgını kontrol altına alma ile ilgili alınan kararlar doğrultusunda
kısıtlamaların başladığı tarihten kontrollü sosyal hayatın başladığı 1
Haziran 2020 tarihine kadar toplu ulaşım araçlarında yüzde 34-87
oranında yolcu kaybı yaşanmıştır. Bu durum, 2020 yılının Aralık
ayında yüzde 66 seviyesinde gerçekleşmiştir. Temmuz ayından itiba-
ren yükselme görülse de yılsonu itibariyle hiçbir belediyede bir önce-
ki yılın seviyelerine ulaşılamamıştır.

TBB | 3