Page 10 - Büyükşehir Belediyelerinde Toplu Ulaşım 2. Baskı

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNDE TOPLU ULAŞIM 2020

yapılmakta, yollardan trafik sıkışıklığı ücreti toplanmakta, özel araçla
birden fazla kişinin birlikte seyahat etmesi teşvik edilmektedir. Buna
karşın şehirlerin trafik sorunu artarak devam etmekte, bazen oluşan
trafik sıkışıklığının çözülmesi 2010 yılında Pekin’de yaşandığı gibi
günleri alabilmektedir.
Ülkemizde 1950’li yıllardan sonra kırdan kente doğru sel gibi
akan nüfus, şehirlerin altyapısının ve toplu ulaşımın yetersiz kalma-
sına neden olmuştur. Toplu ulaşımın geçmişi 1869 yılında Dersaadet
Tramvay Şirketi’nin kurulmasına ve 1871’de ilk atlı tramvayların
hizmete girmesine kadar uzansa da raylı sistemler gelişmemiş daha
çok lastik tekerli toplu ulaşım öne çıkmıştır.
Kırdan kente doğru yaşanan göç nedeniyle artık Türkiye nü-
fusunun yüzde 78’i büyükşehirlerde yaşamakta olup şehir içi toplu
ulaşım hizmetlerini yürütme görevi 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi
Kanunu ile büyükşehir belediyelerine verilmektedir. Büyükşehir sa-
yısının 2012 yılında artırılması ile ülke alanının yarısı büyükşehir
sınırları içine dâhil olmuştur.
Şehirleri daha yaşanabilir kılmak için hizmet üreten belediye-
lerimiz tarafından, trafik sıkışıklığı ve otopark yetersizliği gibi sorun-
ların önlenmesi, vatandaşların güvenli ve hızlı seyahat etmelerinin
sağlanması amacıyla ulaşım ana planları hazırlanmaktadır. Antalya,
Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay,
İzmir, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya ve
Samsun Büyükşehir Belediyelerinden oluşan 17 büyükşehir belediye-
sinde ulaşım ana planı bulunmaktadır. Diğer büyükşehir belediyele-
rimizin ulaşım ana planları ise hazırlık aşamasındadır. Şehrin tüm
ulaşım ihtiyaç ve talepleri dikkate alınarak hazırlanan bu planlar
doğrultusunda şehir içi toplu ulaşım yatırımları yapılmakta ve toplu
ulaşımda entegrasyon sağlanmaktadır.

Büyükşehir belediyeleri toplu ulaşım hizmetlerini otobüs, ray-
lı sistemler ve deniz ulaşımı araçları ile vermektedir. Belediyelerimiz
gelişen teknoloji ve altyapı ile beraber akıllı durak uygulamalarından
trafik yönetim sistemlerine kadar birçok noktada akıllı ulaşım sistem-
leri çözümlerini hayata geçirmektedir. Bazı büyükşehir belediyeleri
otobüs, raylı sistemler ve deniz ulaşımında elektronik ücret toplama
sistemini uygulamakta, akıllı bilet çözümleriyle de vatandaşlara ko-
laylık sunmaktadır. Hareket kabiliyeti kısıtlı vatandaşlar da düşünü-
lerek hayata geçirilen akıllı durak ve araç içi yolcu bilgilendirme sis-
temleri ile yolculuklar kolay ve konforlu hale gelmektedir.

2 | TBB