Page 23 - 2022_kasim_aralik
P. 23
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
ve şehir sağlığını iklim değişikliğinin uygun tedavi, rehabilitasyon sağ-
olumsuz etkilerinden koruyabilmek lanmalıdır. Sağlık sektöründe hiz-
için en önemli eylem “uyum”dur. met sunan tüm tarafların iklim ve
Sağlıkta iklime uyum “buz dağı sağlık eğitimleri almasına ihtiyaç
olgusu” ve “soğan kabuğu ilkesi” vardır. Bu ihtiyacı karşılayacak, ye-
ile açıklanmalıdır. Sağlıkta iklime terli eğitici ve sağlık müfredatı bu-
uyumda buz dağı olgusu; birey, top- lunmamaktadır. İklim ve sağlık eği-
lum, çevre ve şehir sağlığı ile ilgili timi seferberliği başlatılmalıdır.
herhangi bir soruna ait bilinenlerin,
bilinmeyenlerden az olması; bu ne- İklim değişikliğinin sağlık etkilerini
denle iklim değişikliğine ait gerçek ve gerçek riskleri ortaya koyan ka-
etkilenim ve risk analizlerinin yapı- nıt havuzu henüz çok sığdır. Kanıt Sağlıkta iklime uyum
lamaması ve uyum eylemlerine ait havuzunu geliştirmek için ekolojik
politikaların yetersiz kalmasıdır. araştırmalar (korelasyon, ilişki çalış- “buz dağı olgusu” ve
Sağlıkta iklime uyumda soğan ka- maları) yapılmalıdır. Araştırmaların “soğan kabuğu ilkesi”
buğu ilkesi, her bir eylemle yeni artması için iklimin sağlık etkilerine ile açıklanmalıdır.
bir eylemin alt yapısının oluştuğu- özel destek bütçeleri oluşturulmalı- Sağlıkta iklime
nu açıklar. İlkenin bilinmesi sağlığı dır. Veri toplama sistematiği ve pay- uyumda buz dağı
geliştiren uyum politikalarının in- laşım ilkeleri belirlenmelidir. olgusu; birey, toplum,
şasına yardımcı olacaktır. Küresel,
bölgesel, ulusal ve yerel uyum ey- İklim değişikliği nedeniyle hastalık- çevre ve şehir sağlığı
lemlerinden her birinin; birey, top- ların oluşabildiği artık bilinmektedir ile ilgili herhangi bir
lum, çevre ve şehir sağlığı sorunla- ve ilk hastaya tanı konmuştur; sağ- soruna ait bilinenlerin,
rına odaklı olması gerekmektedir. lıklı iklim reçetesi ve iklim klinikle- bilinmeyenlerden az
Sağlığı merkeze koymayan uyum ri gibi tanımlamalar başlamıştır. O
politikalarında, uyum eylemlerinin zaman, iklim değişikliğine sağlık olması; bu nedenle
tercihi sırasında sağlık etki değer- gözlüğü olmadan bakmak; birey, iklim değişikliğine
lendirmesi yapılmamakta ve bu ne- toplum, çevre ve şehir sağlığına kör ait gerçek etkilenim
denle uyum eylemlerinden kaynak- olmak anlamına gelir. Küresel iklim ve risk analizlerinin
lanan olumsuz sağlık etkileri ortaya ve sağlık politikaları tek sağlık bakış yapılamaması ve
çıkmaktadır. Uyum eylemlerinin, açısına sahip olmalıdır. Her sektöre
daha çok, farkındalığı artırma, eği- ait iklim değişikliği politika belgesi uyum eylemlerine ait
tim, okuryazarlık, sürdürülebilirlik “sağlık” diyerek başlamalıdır (her politikaların yetersiz
gibi konulara odaklandığı görül- politikada sağlık ilkesi). Ulusal ve kalmasıdır.
mektedir. Hâlbuki çok daha önemli
konularda uyum çalışmalarına ih- yerel iklim değişikliği eylem planları
tiyaç vardır. Bunlara birkaç örnek (azaltım ve uyum birlikte planlarda
vermek gerekirse; yer almalıdır) sağlık odaklı, sağlığı
özel bir bölüm altında ele alarak
● İklim değişimi izlenmekte ve ku- veya yerel sağlık ve iklim değişikli-
rumsal, genel toplum bilgilendirme- ği eylem planlarını ekinde sunarak
leri yapılmaktadır. İklim değişikliği- hazırlanmalıdır. Planlar mevzuat,
nin sağlık etkileri göz ardı edilemez politik kararlılık, bütçe, zaman tak-
durumdadır. Etkiler henüz sistema- vimi ve uzman kişiler olmadan ger-
tik olarak izlenememektedir ve ik- çekleştirilemez. Her türlü alt yapı
lim değişikliğinde halk sağlığı erken hazırdır. 2030-2050 yılları arasın-
uyarı sistemleri kurulmamıştır. da DSÖ tarafından beklenen artı
● Sağlığın iklim değişikliğinin olum- ölümlerin artmaması için sağlıkta
suz etkilerinden korunması için, iklime uyumda çağ ötesi (fütüristik)
koruma, önleme, erken tanı ve en dönem başlamalıdır.
İller&Belediyeler 21