Page 22 - 2022_kasim_aralik
P. 22
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
lede “Sağlık söyleminde yeni akım,
iklim değişikliğinden kaynaklanan
riskler” ifadesi dikkat çekmektedir.
Gerçekten de 2018 yılı iklim ve sağ-
lık alanında aydınlanma döneminin
başlangıcıdır.
2005-2018 yılları arasında gerçek-
leşen, iklim ve sağlık ilişkisi açısın-
dan geliştirme dönemi olarak ta-
nımlanabilecek adımlar şunlardır:
● 2008, Dünya Sağlık Günü tema-
sı, “Sağlığımızı İklim Değişikliğine
Karşı Koruyalım”
● 2008, Dünya Sağlık Örgütü
(DSÖ), Dünya Sağlık Asamblesi’n-
de yeni iklim değişikliği ve sağlık
kararı
● 2010, DSÖ, Birleşmiş Milletler
Kalkınma Programı (UNDP) ile bir-
likte, iklim değişikliğine halk sağlığı
uyumu için ilk küresel proje ● 2010-sürüyor, “İklim Değişikliği- olarak tanımlanabilir. Terimler söz-
nin Sağlık Üzerine Olumsuz Etki- lüğüne göre (https://www.iklimi-
● 2011, Birinci Küresel İklim ve lerinin Azaltılması Ulusal Programı duy.org/terimler-sozlugu/); azaltım
Sağlık Zirvesi ve Küresel İklim ve ve Eylem Planı” (Türkiye) “sera gazı yutaklarını geliştirmeye
Sağlık İttifakı’nın (Global Climate veya bu gazlara yol açan kaynakları
and Health Alliance) kuruluşu ● 2018-sürüyor, Climate Promise azaltmaya yönelik insan müdaha-
(https://climatepromise.undp.org/),
● 2011, Avrupa Komisyonu-Ortak İklimİn (https://www.iklimin.org/ lesi” demektir. İklim değişikliğinin
Araştırma Merkezi’nin üç projesi tr/), İklimi Duy (https://www.iklimi- etkileri ile mücadele yeteneği geliş-
tirmek iklim değişikliğine uyumdur;
● 2010, 2013, Yedi Ülke Girişimi duy.org/), İklimce Sohbetler (https:// terimler sözlüğüne göre tanımı; “var
iklimce.undp.org.tr/saglik/), İklime
● 2017, COP23,“Paris Anlaşma- Uyum (https://iklimeuyum.org/ ) olan ya da beklenen iklime ve bu-
sı’nın Uygulanması için Sağlık Ha- projeleri (Türkiye) nun etkilerine yönelik uyum sağla-
reketi” başlıklı yüksek düzey sektör- ma süreci”dir.
ler arası etkinlik ● 2020-sürüyor, Sağlık ve İklim De- Mücadelenin gücü, birey, toplum,
ğişikliği Derneği (Türkiye)
● 2017, Küresel İklim ve Sağlık Zir- çevre ve şehrin dirençliliğinin art-
vesi ● 2021-sürüyor, Uluslararası Sağlık masıyla doğru orantılıdır. Terimler
● 2013-2018, “En az Gelişmiş Ül- ve İklim Değişikliği Kongresi (Türki- sözlüğüne göre dirençlilik; “sosyal,
ye)
kelerde, Su, İklim Değişikliğinin İn- ekonomik ve çevresel sistemlerin;
uyum, öğrenme ve dönüştürme
san Sağlığına Etkileri Sanitasyon ve ● 2021-sürüyor, Climate and He- kapasitelerini ve temel işlev, kimlik
Hijyen (WASH) Düzenlemeleri Ya- alth Journal (Türkiye menşeli, ulus-
parak Sağlığın İklim Değişikliğine lararası) ve yapılarını sürdürecek bir biçim-
de tehdit edici olay, gelişme ya da
Uyumunu Sağlamak” projesi ● 2022, 1. Sağlık ve İklim Değişikli- etkenlere tepki verme, yönetme ve
● 2018, Cenevre’de toplanan DSÖ ği Eğitimi (Türkiye) bunlarla başa çıkabilme yeteneğidir.
71. Dünya Sağlık Asamblesi’nde; İklim ve Sağlık İlişkisinde Azaltım sadece sağlık hizmeti sunu-
DSÖ, Birleşmiş Milletler Çevre mu sırasında oluşan ve iklim deği-
Programı (UNEP) ve Dünya Me- İkiz Eylemlerin (Azaltım ve şikliğinin etkisini artırıcı unsurlarla
teoroloji Örgütü (DMÖ) tarafından Uyum)Rolü sınırlıdır. Çok önemli bir konudur ve
sağlık, çevre ve iklim değişikliği kü- İklim değişikliğinin etkileri ile mü- azaltım profesyonelleri tarafından
resel koalisyonunun kurulması cadele etmek azaltım (mitigation) çalışılmalıdır. Birey, toplum, çevre
İller&Belediyeler 20